Trường hợp điển hình: Vận hành tối ưu lò hơi nhằm giảm tiêu hao năng lượng tại Công ty cổ phần Thực phẩm dinh dưỡng (Nutifood) – Bình Dương

Công ty CP Thực phẩm Dinh Dưỡng NutiFood Bình Dương là công ty con của Công ty CP Thực phẩm Dinh Dưỡng, được thành lập từ năm 2003. Trải qua 12 năm hoat động, Công ty CP Thực Phẩm Dinh Dưỡng Nutifood đã xây dựng được hệ thống phân phối sản phẩm khắp 64 tỉnh/thành phố. Dây chuyền thiết bị sản xuất hiện đại của công ty được nhập khẩu từ các quốc gia tiên tiến, đạt các tiêu chuẩn ISO 9001:2000, HACCP, GMP… Thương hiệu Nutifood được đánh giá là một trong những thương hiệu sữa hàng đầu tại Việt Nam.

Sản phẩm ban đầu của NutiFood có 3 nhóm: nhóm bột dinh dưỡng ăn dặm, nhóm sữa bột dinh dưỡng và nhóm thực phẩm dinh dưỡng cao năng lượng….Để phân phối sản phẩm của mình một cách rộng khắp cả nước, Công ty đã xây dựng hệ thống phân phối chuyên nghiệp rộng khắp 64 tỉnh thành, tạo nên doanh thu tăng hơn 250% hàng năm, chiếm thị phần cao nhất về sữa bột nguyên kem.

Bên cạnh các hoạt động phát triển sản phẩm, Công ty cũng rất quan tâm đến các giải pháp giảm chi phí sản xuất và bảo vệ môi trường như tiết kiệm năng lượng, đặc biệt là hệ thống hơi, trong đó việc vận hành nồi hơi ổn định, thân thiện với môi trường là vấn đề mà Công ty quan tâm đầu tiên. Vì hệ thống hơi nước được đánh giá là phần cốt lõi để tạo dựng nên một sản phẩm hoàn hảo về chất lượng cũng như giá cả cạnh tranh trên thị trường, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường.

Với mục tiêu như vậy, công ty Cổ phần thực phẩm dinh dưỡng Nutifood đã hợp tác với Công ty Cổ phần năng lượng và nồi hơi Miền Trung xây dựng thêm một hệ thống hơi nước bao gồm lò hơi đốt bằng sinh khối và đường ống hơi mới nhằm thay thế hệ thống cũ đã xây dựng trước đó vào năm 2013.

Trong tháng 9 năm 2018, Công ty CP Năng lượng và nồi hơi miền Trung đã hợp tác với các chuyên gia của Dự án “Thúc đẩy việc sử dụng và vận hành nồi hơi hiệu quả năng lượng tại Việt Nam” của Bộ Công Thương và Tổ chức Phát triển công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) để thực hiện việc đánh giá hiệu suất lò hơi cũng như thực hiện các giải pháp cải thiện hiệu suất lò hơi để tiết kiệm năng lượng.

Hệ thống hơi nước của Công ty

Hệ thống hơi nước của Công ty Nutifood Bình Dương được xác đinh là một hộ sử dụng năng lượng chính của Công ty. Hệ thống hơi nước của Công ty bao gồm 01 lò hơi ghi xích đốt trấu viên với công suất là 6 tấn hơi/giờ và 01 lò hơi tầng sôi ghi tĩnh đốt bằng củi băm với công suất 15 tấn hơi/giờ.

Hình ảnh nhiên liệu sử dụng của lò hơi

Đánh giá hiệu suất lò hơi do Chuyên gia của Dự án UNIDO thực hiện

Trong khuôn khổ Chương trình đào tạo chuyên gia về kỹ thuật đánh giá hiệu suất lò hơi, hai chuyên gia trong nước đã được cử tới nhà máy để thực hiện đánh giá hiệu suất của lò hơi 15 tấn/giờ trong thời gian từ ngày 13 đến ngày 15 tháng 9 năm 2018 với sự hỗ trợ của một chuyên gia quốc tế. Lò hơi ghi xích 6 tấn/giờ không được đánh giá vì Công ty đang có kế hoạch thay bằng lò tầng sôi công nghệ hiện đại vào quý 1 năm 2019. Các phát hiện từ cuộc đánh giá này như sau:

• Lò hơi hoạt động ở phụ tải trung bình trên 50%;
• Nhiệt độ khói thải trung bình trên 200^oC là quá cao so với lò đốt sinh khối do bộ trao đổi nhiệt của thiết bị hâm nước của Nhà máy đang bị hỏng;
• Hàm lượng oxy khói thải trung bình rất thấp 3,4%, có thể lượng oxy cấp vào lò đang bị thiếu, làm cho quá trình cháy không hoàn tất, gây tổn thất do nhiên liệu cháy không hết;
• Nhà máy không có thiết bị xả nước lò tự động, không có xả mặt mà chỉ có xả đáy. Việc xả nước lò hơi được thực hiện bằng tay. Độ dẫn điện của nước xả đáy của lò đo đạc được tại hiện trường là 295ppm, rất thấp so với tiêu chuẩn xả đáy lò. Điều này cho thấy lưu lượng nước xả đáy trong ngày rất lớn – 10,17%, gây tổn thất năng lượng không cần thiết;
• Hiệu suất năng lượng của lò hơi tính theo phương pháp gián tiếp là 61,8%;
• Nhà máy đã lắp đặt phần lớn bảo ôn các đường ống trong hệ thống cấp hơi. Tuy nhiên còn một số vị trí chưa được bảo ôn có nhiệt độ trên bề mặt đo được khá cao trên 100⁰C, điều này gây tổn thất năng lượng do thất thoát nhiệt ra ngoài môi trường.

Hình ảnh đo kiểm tại Công ty

Dựa trên các số liệu thu thập được và các phát hiện trên, một số giải pháp tiết kiệm năng lượng được kiến nghị như sau:

• Thay thế bộ hâm nước cũ đã hỏng bằng bộ hâm nước mới nhằm tiết kiệm nhiên liệu đốt cho lò;
• Lắp đặt bộ xả đáy tự động dựa vào các thông số cài đặt là TDS và độ dẫn điện ở mức cho phép;
• Lắp hệ thống xử lý nước trước khi cấp vào lò, nhằm đảm bảo tiêu chuẩn của lò hơi cũng như tăng hiệu suất làm việc của lò;
• Lắp đặt thiết bị cảm biến nồng độ oxy để điều khiển lượng gió cấp hai cấp vào lò, nồng độ oxy trong khói thải thích hợp đối với lò hơi sử dụng nhiên liệu củi băm là khoảng từ 7-9%;
• Bảo ôn các đường ống cấp hơi và các van khóa trên hệ thống cấp hơi nhằm giảm tổn thất nhiêt, tiết kiệm nhiên liệu đốt.

Hình ảnh phòng điều khiển lò hơi

Sau khi xem xét kỹ các cơ hội tiết kiệm năng lượng do nhóm chuyên gia khuyến nghị, Nhà máy đã thực hiện ba giải pháp chính như sau:

• Thay bộ hâm nước cũ bằng bộ hâm nước mới.
• Đầu tư hệ thông xử lý nước cấp RO;
• Tăng lượng gió cấp hai để đảm bảo nhiên liệu được cháy kiệt và hiệu chỉnh chế độ cháy tối ưu.

Sau hai tháng theo dõi, hiệu suất năng lượng của nồi hơi đã tăng từ 61,8% lên 65,69%, lượng nhiên liệu sinh khối tiêu thụ đã giảm khoảng 97,5 tấn/tháng. Ước mức tiết kiệm năng lượng hàng năm là 1.172 tấn/năm, tương đương mức tiết kiệm chi phí nhiên liệu là 1.482 triệu đồng. Với mức đầu tư để thực hiện các giải pháp là 1.000 triệu đồng, thời gian hoàn vốn đầu tư là 9,7 tháng.

Ban Quản Lý Dự Án.